Cd-review: Borko

Björn Kristjánsson, alias Borko, is een ietwat atypische artiest. Hij is muziekleraar, werkt vooral in de theater- en muziekwereld en hij heeft, vier jaar na zijn vorige plaat "Celebrating Life", eindelijk een tweede album uit. Allemaal niet heel erg opzienbarend, zij het niet dat hij in de IJslandse muziekscene een echte legende is. Zo verdeeld hij zijn tijd tussen zijn soloproject, zijn werk en de samenwerkingen met populaire IJslandse bands zoals FM Belfast, Múm en Sin Fang, die hem al de hele wereld lieten zien. Nu heeft hij dus een nieuw album uit dat "Born to be Free" heet, en net als zijn vorige album "Celebrating Life" is het wederom geweldig. Of zoals hij zelf zegt op zijn website: "Borko has the beard of a freedom fighter and the battlefield is our hearts. Simply by putting the needle to this album, the battle is already half won".

We herinneren ons nog heel goed het moment waarop we voor de eerste keer dit album hoorden. We zaten op het vliegtuig richting IJsland, we hadden al een film bekeken op high-tech schermpjes in de zetel voor ons en dachten, laten we eens wat muziek beluisteren. We drukten op dit album en dachten: "Wat deze man op ons afvuurt is echt geweldig", we schaften het album dan ook aan bij de eerste kans die we kregen. Iets dat wel meteen opviel is dat de muziek van Borko omschrijven geen eenvoudige opdracht is. De man puurt uit heel wat verschillende muziekstijlen en instrumenten. Pop, electro, indie en dergelijke langs de ene kant en gitaar, saxofoon, drum, trompet, viool en andere worden mooi verweven tot een goed samenhangend geheel en het resultaat mag er gerust zijn, getuige het feit dat deze cd hier al in enkele lijstjes opdook.

Dat hoor je al aan het eerste nummer, dat ook de titeltrack is. "Born to be free" begint heel zacht en lieflijk, met geluiden die we niet echt kunnen thuisbrengen, maar die wel een sfeer oproepen waardoor we spontaan aan wilde dieren beginnen te denken. Later komen er gitaren, drums en andere instrumenten bij, zoals een viool, een trompet en een saxofoon. Na de bridge begint het nummer terug van voor af aan en bouwt het op naar een apotheose die door het refrein ingeleid wordt en nog even instrumentaal doorgaat. De zanger lijkt ook een wees-maar-jezelf-dat-is-al-gek-genoeg verhaal te brengen. "Open your mouth, show me your teeth, it's all part of who you are" en "Don't ever hide from me" zijn veel gehoorde oproepen die de boodschap moeten belichamen. Prachtige opener van de plaat.

Het ietwat gezapigere "Born to be free" wordt opgevolgd door het door elektronica gekenmerkte "Hold me now", wellicht het meest dansbare nummer op de plaat. "Abandoned in the Valley of Knives" is dan weer een soort van soundscape met op de achtergrond steeds hetzelfde weerkerende akkoord (welk instrument het is, weten we niet). Het nummer lijkt eenzaamheid en droefheid uit te drukken, verwoord met minimalistische zang, die meer ruimte maakt voor de instrumentatie. Ongeveer halfweg lijkt het nummer over te zijn, maar het begint eigenlijk gewoon opnieuw. Exact hetzelfde, met dezelfde opbouw alleen is de climax nu iets grootser met trompetten, gitaar en alles wat Borko te bieden heeft in feite.

"Two lights" is dan weer een lied zoals de meeste op deze plaat, een rustig begin en dan opbouwen naar een apotheose waarin alle gebruikte instrumenten goed tot hun recht komen. Maar dat is ook een kunst natuurlijk. "Waking up to be" lijkt dan weer op te roepen om meer in het moment te leven. "Waking up to be, try not to think off tomorrow", een boodschap waar wij ons kunnen bij aansluiten. Later op de plaat volgt nog het geweldige "Final Round", misschien wel het beste nummer op de plaat en, naar het schijnt, een contemplatie over het stadsleven. Hierin wordt, denken we, zelfs een djembé verweven. Dat alles mondt uiteindelijk uit in een geweldige ontknoping.

De laatste twee nummers zijn echte krakers. "Yonder" begint met een drum- en een baslijn, enkele elektronische geluidjes op de achtergrond en, vermoedelijk, een synthesizer (misschien wel een moog). Later komt er gitaar bij, samen met de stem van Borko die ietwat ver weg lijkt. Nadien barst het nummer open mede dankzij gitaar en consoorten, we menen ook handgeklap te onderscheiden tijdens de ontknoping. De plaat sluit af met "Sing to the World", een iets langer dan zeven minuten durend kunststukje met een universele inhoud. 7 minuten heerlijk mijmeren, of nee, een hele plaat door heerlijk mijmeren.